ULUSLARARASI KURAK ALANLAR TARIMSAL ARAŞTIRMA MERKEZİ (ICARDA)
INTERNATIONAL CENTER FOR AGRICULTURAL RESEARCH IN THE DRY AREAS (ICARDA)
Kuruluş Tarihi :1977
Merkez :2012 yılına kadar Halep / Suriye, ardından Beyrut / Lübnan
Genel Müdür :Mr. Aly Abousabaa
Üyeler : CGIAR çatısı altında faaliyet göstermektedir.
Genel Bilgi
Uluslararası Tarımsal Araştırmalar Danışma Grubu (CGIAR) gelecekte gıda güvenliği için küresel bir araştırma ortaklığıdır. Dünyada, gıda ve besin güvenliğinin artırılması, açlığın önlenmesi ve yoksulluğun azaltılması, sağlık koşullarının iyileştirilmesi ve çevrenin korunması, doğal kaynaklar ve ekosistem hizmetlerinin iyileştirilmesi amaçlarına hizmet etmek üzere 1971 yılında bir kamu-özel sektör ağı olarak kurulmuştur. CGIAR, özellikle az gelişmiş ve/veya gelişmekte olan ülkeler olmak üzere dünyanın farklı bölgelerinde yerleşik aralarında Uluslararası Kurak Alanlar Tarımsal Araştırma Merkezinin de (ICARDA) bulunduğu 16 araştırma enstitüsünü bünyesinde barındırmaktadır ve ulusal ve bölgesel araştırma enstitüleri, sivil toplum örgütleri, akademi camiası, kalkınma örgütleri ve özel sektör dâhil yüzlerce partnerle işbirliği içindedir. ICARDA tarafından yürütülen tarımsal araştırma faaliyetleri CGIAR merkezi tarafından koordine edilmekte edilmektedir. 2012 yılına kadar merkezi Suriye'nin Halep kentinde bulunan Uluslararası Kurak Alanlar Tarımsal Araştırma Merkezinin (ICARDA) yönetim merkezi Lübnan'a taşınmıştır. Bunun yanı sıra çalışmalarının bir kısmını Türkiye, Ürdün, Mısır, Fas ve Etiyopya'da sürdürmektedir. ICARDA, küresel araştırma-geliştirme örgütüdür. 1977 yılında kar amacı gütmeyen bir örgüt olarak kurulan ICARDA, Fas'tan Bangladeş'e kadar dünyanın kurak alanlarındaki 50'den fazla ülkede araştırma geliştirme programlarını uygulamıştır. Bir başka deyişle, ICARDA, ülkemizin de içinde yer aldığı Orta ve Batı Asya ile Kuzey Afrika Grubu (Central and West Asia and North Africa Group – CWANA Group) ülkelerindeki tarımsal projelerin gerçekleştirilmesi ve araştırmaların yürütülmesinden sorumlu bir tarımsal araştırma kuruluşudur. Ağırlıklı olarak Kuzey Afrika, Batı ve Orta Asya'da olmak üzere dünyanın değişik yerlerinde 17 ülkede bölgesel ofisleri bulunmaktadır. ICARDA özellikle susuz tarım ve buna yönelik genetik araştırmalar konusundaki çalışmalarıyla bilinen ve uluslararası faaliyetlerde bulunan benzeri kurum ve kuruluşlar arasında ilk sırada yer almaktadır.
ICARDA'nın amacı, serin/soğuk kışlar ile sıcak/aşırı sıcak yazlar ve düzensiz yağışlarla kendini gösteren Akdeniz ikliminin hâkim olduğu Batı Asya ve Kuzey Afrika (West Asia North Africa-WANA) ülkelerinde tarımsal üretimi sürdürülebilir kılmak ve geliştirmek; böylece bölgedeki insanların yaşam standardını iyileştirmek ve yoksulluğu azaltmaktır. Ekilebilir tarım alanlarının artırılması, koyun, keçi gibi küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin geliştirilmesi, arpa, mercimek ve baklanın dünya çapında üretiminin geliştirilmesinde sorumluluk taşımaktadır. WANA Bölgesinde nohut, ekmeklik ve makarnalık buğday, mera alanlarının geliştirilmesi, baklagiller yem bitkileri üretimi ile toprak, su kaynaklarının korunması ve biyoçeşitlilik konularında çalışmalar yürütmektedir.
ICARDA 2017-2026 yıllarını kapsayan Stratejiyi yürürlüğe koymuştur. ICARDA aynı zamanda tüm CGIAR Stratejik Araştırma Çerçevesi 2016-2030'un bir parçası olan üç ana hedef belirlemiştir. Bunlar; ana başlıklarıyla yoksulluğu azaltmak, iyileştirilmiş insan sağlığı için gıda ve besin güvenliğini iyileştirmek, doğal kaynak yönetimi ve ekosistem hizmetlerini iyileştirmektir. ICARDA'nın araştırma programı sonuçları çerçevesi, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri 2030 Gündemine de doğrudan bir yanıttır.
Türkiye – ICARDA İlişkileri
ICARDA ile Türkiye'nin işbirliği 1977 yılında başlamıştır. İşbirliğinin başlangıcından itibaren ICARDA'nın ilgili olduğu ürünlere ait genetik materyalin Türkiye'deki birçok araştırma kuruluşuna dağıtılması devamlılığını korumuştur.
Türkiye-ICARDA ilişkileri kurulduğu günden beri yoğun olarak yürütülürken Türkiye-ICARDA arasında kuru alanlarda Ar-Ge işbirliğini oluşturmak için 07 Ocak 1986 yılında bir anlaşma imzalanmış ve aynı yıl Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Türkiye-ICARDA Ofisi 1990 yılında Ankara'da açılmıştır.
Türkiye, 21.07.2004 tarihli ve 7663 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca 2005 yılından itibaren CGIAR'a katkı payı ödeyen ülkeler arasına katılmıştır. Donör ülkeler arasında yer almamız, Türkiye'nin ICARDA'nın faaliyetlerine daha etkin katılma ve kuruluşun imkanlarından daha fazla yararlanma fırsatını doğurmuştur.
Türkiye ile Uluslararası Buğday ve Mısır Geliştirme Merkezi (International Maize and Wheat Improvement Center -CIMMYT) arasında 12 Ağustos 1986 yılında "Uluslararası Kışlık Buğday Araştırmalarına Uluslararası Bir Yaklaşım" adı altında ortak bir program başlatılmış olup, bu program 1991 yılında ICARDA'nın Halep'teki Kışlık ve Fakültatif Buğday Programı ile birleştirilerek, merkezi Konya'da bulunan Bahri DAĞDAŞ Milletlerarası Kışlık Hububat Merkezi'nde Dünyada başka bir örneği olmayan Uluslararası Kışlık Buğday Geliştirme Programı (International Winter Wheat Improvement Program -IWWIP) oluşturulmuştur. Bu kapsamda CIMMYT-ICARDA işbirliği ile yürütülmekte olan IWWIP Programı kapsamında geliştirilen materyal dünyada 50 ülkenin 100'den fazla ıslah programına gönderilmektedir. Anılan programda geliştirilen materyalden, bu güne kadar Orta, Batı Asya ve Kuzey Afrika (WANA) bölgesi ülkelerinde 44 adet çeşit tescil ettirilmiş ve bunlar yaklaşık 2 milyon hektar alanda ekilmektedir. Yemeklik tane baklagiller konusunda, Türk ve yabancı araştırmacıların eğitimi ile ilgili Türkiye, ICARDA ile yakın işbirliği içinde çalışmaktadır. Yakın zamanda tamamlanan "Agroekolojik Bölgelerin Belirlenmesi" ve "Buğdayda Etki Değerleme" araştırmaları son zamanda birlikte yapılan çalışmalara önemli örnekler olarak gösterilebilir.
Ankara Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü / ICARDA ortak makarnalık buğday çalışmaları 1993 yılında başlatılmıştır. Bu kapsamda, hububat ve baklagil hastalıkları, arpada boron toksisitesi ve köy meralarının idaresi alanlarında projeler yürütülmüştür. Bugün ülkemizde ICARDA ile işbirliği çerçevesinde yetiştirilen yeni tohum çeşitleri diğer ülkelerce talep edilmektedir. ICARDA'nın Ulusal Tarımsal Araştırma Sistemlerine sağladığı en önemli katkılar ücretsiz "Genetik Materyal" temini, eğitim, ortak araştırmalar, bilgi ve teknolojidir. ICARDA'nın önemli etkinliklerinden birisi de araştırmacıların kısa ve uzun dönem eğitimleridir. Bugüne kadar Türkiye'den 600'den fazla araştırmacı bu eğitim programlarından yararlanmıştır.
Halep ile Şanlıurfa'nın benzer ekolojik koşullara sahip olması ve Suriye'deki belirsizlik nedeni ile ICARDA'nın birçok denemesi 2011-2012 ekiliş sezonunda GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nde kurularak yedeklenmiştir.
ICARDA Gen Bankasında bulunan 13.940 tohum örneği emniyet yedeklemesi amacıyla ve 2.000 Türkiye orijinli örnek ise kullanım amacı ile Türkiye Tohum Gen Bankasına gönderilmiştir. Türkiye-ICARDA yakın işbirliği çerçevesinde, ICARDA'nın 58. Yönetim Kurulu Toplantısı 06-09 Mayıs 2016 tarihleri arasında Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezinde (UTAEM) İzmir/Türkiye'de düzenlenmiştir. Türkiye-ICARDA ortak çalışmaları kapsamında bir Ar-Ge mükemmeliyet merkezi olarak hizmet vermesi amaçlanan Bölgesel Tahıl Pas Araştırma Merkezi İzmir'de kurulmuş, altyapısı tamamlanarak tarla ve laboratuvar çalışmaları başlamıştır. Konya ve Diyarbakır platformları ise henüz faaliyete geçmemiştir.
Bölgesel Tahıl Pas Araştırma Merkezinde Kuzey Afrika'dan-Orta Asya'ya kadar olan bölgede buğday pas hastalıkları gözlemlenerek pas popülasyonundaki gelişmeler ve değişimler belirlenip, çalışmalar sonucunda olası pas hastalığı tehditlerine karşı erken önleme tedbirleri geliştirme imkânı olacak bu da tahıl üreticisinin pas hastalığından kaynaklanan zararının önlenmesine imkân tanıyacaktır.
ICARDA'nın kurulduğu 1977 yılından bu yana 800'den fazla Türk araştırmacı, ICARDA tarafından çeşitli konularda düzenlenmiş eğitim programlarına katılmıştır. Ayrıca ICARDA, Türk Araştırma Kurumları ile beraber Türkiye'de eğitim programları, konferans, sempozyum vb. bilimsel etkinlikler düzenleyerek hem ICARDA hem de ülkemizin görünürlüğüne katkı sağlamaktadır.
Türkiye-CIMMYT-ICARDA ile yürütülen IWWIP programı kapsamında ise Bakanlığımız tarafından sağlanan bütçeden ayrılan kaynak ile her yıl Bakanlığımız Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü bünyesinde 70 araştırmacı İngilizce kursuna devam etmektedir. ICARDA ve ICARDA etkinlikleri hakkında ayrıntılı bilgi için ICARDA'nın resmi internet sitesi ziyaret edilebilir.
Resmi internet sitesi: http://www.icarda.org
