DÜNYA HAYVAN SAĞLIĞI ÖRGÜTÜ
WORLD ORGANIZATION FOR ANIMAL HEALTH
Kuruluş Tarihi : 1924
Merkez : Paris, Fransa
Genel Direktör : Monique Eloit (1 Ocak 2016'dan beri)
Resmi Dili : Fransızca, İngilizce ve İspanyolca
Üyeler : 2018 itibariyle toplam 182 üye ülkeye sahiptir. Ayrıca, 75 uluslararası ve bölgesel kuruluşla ilişkisini sürdürmektedir
Genel Bilgi
Küresel düzeyde hayvan hastalıkları ile savaşılması gereksinimi, 25 Ocak 1924 yılında 28 ülke tarafından imzalanan uluslararası antlaşma aracılığıyla Uluslararası Salgın Hastalıklar Ofisinin kurulmasına neden olmuştur. Mayıs 2003'te Ofis, tarihsel kısaltması olan OIE ismini tutarak, Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü halini almıştır. OIE dünya çapında hayvan sağlığını geliştirmekten sorumlu hükümetler arası bir kuruluştur.
OIE, Dünya Ticaret Örgütü tarafından referans kuruluş olarak tanınmaktadır ve 2018 itibariyle toplam 182 üye ülkeye sahiptir. Ayrıca 75 diğer uluslararası ve bölgesel kuruluşla ilişkisini sürdürmekte ve her kıtada bölgesel ve alt-bölge ofisleri bulunmaktadır.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ile sorumluluk alanlarının kesişmesi nedeniyle çeşitli işbirliği çalışmaları yürütülmektedir.
OIE'nin Amaçları
Şeffaflık-Küresel Hayvan Hastalıklarında Şeffaflığın Sağlanması
Her bir üye ülke, bölgesinde tespit ettiği hayvan hastalıklarını rapor etmekten yükümlüdür. OIE gerekli önleyici faaliyet için daha sonra bilgiyi diğer ülkelere yaymaktadır. Bu bilgi aynı zamanda insanlara bulaşabilen hastalıkları ve patojenlerin kasti girişini de içermektedir. Bilgi hastalığının ciddiyetine dayanarak derhal veya periyodik olarak gönderilmektedir. Bu amaç, hem doğal olarak hem de kasti olarak sebep olunmuş hastalıklar için geçerlidir. Bilginin yayılması; e-posta, hastalık bilgisi ve Dünya Hayvan Sağlığı Bilgi Veri Tabanı (WAHID) ara yüzü iledir.
Bilimsel Bilgi-Veteriner Hekimliğe Dair Bilimsel Bilgilerin Toplanması, Analiz edilmesi ve Yayılması
OIE hayvan hastalıkları kontrolü üzerine en son bilimsel bilgileri toplamakta ve analiz etmektedir. Bu bilgi daha sonra, hastalıkların kontrolü ve eradike edilmesi için kullanılan yöntemlerin geliştirilmesi amacıyla üye ülkelere hazır hale getirilmektedir.
Yönergeler, OIE'nin bütün dünyadaki 311 İşbirliği Merkezi ve Referans Laboratuvarının ağı üzerinden hazırlanmaktadır.
Bilimsel bilgi aynı zamanda, özellikle Bilimsel ve Teknik İnceleme (bir yılda 3 konu) olmak üzere OIE tarafından yayınlanan çeşitli yayınlar yolu iledir.
Uluslararası Dayanışma-Hayvan Hastalıkların Kontrolünde Uluslararası Dayanışmanın Teşvik Edilmesi
OIE, insanlara bulaşan hastalıkları da içeren hayvan hastalıkları ve eradikasyon işlemleri ile ilgili yardım talep eden üye ülkelere teknik destek sağlamaktadır. OIE, çiftlik hayvanları kaybına sebep olan, halk sağlığına risk teşkil eden ve diğer üye ülkeleri tehdit eden hayvan hastalıklarının kontrolüne yardım etmek amacıyla özellikle en fakir ülkelere uzmanlık teklif etmektedir.
OIE, hayvan hastalıkları ve zoonozların kontrolünde daha iyi bir kontrol ve daha fazla yatırım yapmaları amacıyla uluslararası, bölgesel ve ulusal mali organizasyonlarla sürekli iletişim halindedir.
Sıhhi Güvenlik-Hayvan ve Hayvan Ürünlerinde Uluslararası Ticaret İçin Sağlık Standartlarını Yayınlayarak Dünya Ticaretini Korumak
OIE, gerekçesiz sıhhi bariyerler koymaksızın, üye ülkelerin hastalıkları ve patojenlerin girişinden kendilerini koruyabilecekleri kurallar ile ilgili örnek teşkil eden dokümanlar oluşturmaktadır. OIE tarafından oluşturulan ana örnek teşkil eden işler: Karasal Hayvan Sağlık Kodu, Karasal Hayvanlar için Tanısal Testler ve Aşılar için Kılavuz, Su Canlıları Hayvan Sağlığı Kodu ve Su Canlıları için Tanısal Test Kılavuzudur.
OIE standartları, Dünya Ticaret Örgütü tarafından uluslararası referans sağlık kuralları olarak tanınmaktadır. Bu standartlar, çoğu aynı zamanda OIE'nin bilimsel amaçlarına da katkıda bulunan 311 İşbirliği Merkezi ve Referans Laboratuvarında ağında uzman olan, uluslararası olarak bilinen bilim adamlarını bir araya getirmiş ve seçilmiş Uzmanlaşmış Komisyonlar ve Çalışma Grupları tarafından hazırlanmıştır. Bu standartlar Dünya Delegeler Meclisi tarafından kabul edilmiştir.
Veteriner Hekimlik Hizmetlerinin Desteklenmesi-Ulusal Veteriner Hekimlik Hizmetlerinin Yasal Çerçevesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
Gelişmekte olan ve geçiş ülkelerindeki veteriner hekimlik hizmetleri ve laboratuvarlar, ülkelerinin DTÖ SPS antlaşmasından daha fazla yarar sağlamasını sağlayacak gerekli altyapı, kaynak ve kapasite ile desteklenmesine ve aynı zamanda hayvan ve halk sağlığı için daha fazla koruma ile hastalıklardan ari diğer ülkelere tehdidin azaltılmasına acil gereksinim duymaktadırlar.
OIE Veteriner Hekimlik Hizmetlerini, küresel düzeyde kamu malı olarak ve uluslararası standartlara (yapı, organizasyon, kaynaklar, kapasiteler, para profesyonellerin rolü) uygun hale getirilmelerini de kamu yatırım önceliği olarak görmektedir.
Gıda Güvenilirliği ve Hayvan Refahı-Hayvansal Orijinli Gıdalarda Daha İyi Garanti Sağlanması ve Hayvan Refahının Bilimsel Temelli Olarak Desteklenmesi
OIE Üye Ülkeleri, hayvansal orijinli gıdaların güvenilirliğinin daha iyi sağlanmasında mutabık kalmışlardır. OIE'nin bu alanda standart koyucu faaliyetleri hayvanların kesim öncesinde veya ürünlerinin birincil işlem gördüğü zaman (et, süt, yumurta vb.) mevcut olan tüketici için risk kaynağı teşkil edebilecek potansiyel tehlikelerin elimine edilmesi üzerine odaklanmıştır.
Kuruluşundan bu yana OIE, bütün Üye Ülkelerindeki Veteriner Hekimlik Hizmetleri ile direkt işbirliğinden yararlanarak ve uluslararası tanınmaya nail olarak, hayvan sağlığı için yegâne uluslararası referans kuruluşu sıfatıyla önemli bir rol oynamıştır. Hayvan sağlığı ve hayvan refahı arasındaki yakın ilişkinin bir işareti olarak, OIE Üye Ülkelerin talebi üzerine hayvan refahı yönünden lider bir uluslararası kuruluş haline gelmiştir.
Türkiye – OIE İlişkileri
• Türkiye’nin üyeliği 1928 yılında gerçekleşmiştir.
• Brusellosis ve kuduz hastalıkları için OIE referans laboratuvarları ile eşleştirme projeleri gerçekleştirilmiştir. Ayrıca diğer çeşitli hastalıklarda da eşleştirme projeleri devam etmektedir.
• OIE standartları, verileri ve uygulamaları yakından takip edilmekte ve ayrıca karşılıklı veri paylaşımı yapılmaktadır.
Şekil: OIE Yetki Alanı ve Üyeleri
Resmi web sitesi: https://www.oie.int