​5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'na dayanılarak hazırlanan Tek Tırnaklı Hayvanların Tanımlanması ve İzlenmesine Dair Yönetmelik, 20.02.2018 tarihli ve 30338 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.

Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 31 Aralık 2019 tarihinden itibaren, ülkemizdeki tüm tek tırnaklı hayvanlar kimliklendirilerek kayıt altına alınmaya başlanmıştır. Bu işlem hayvanın doğumundan itibaren 12 ay içerisinde veya işletmeyi terk etmeden önce boynunun ortasına uygulanan transponder (mikroçip) suretiyle yapılarak, hayvan hareketleri izlenecektir. Bakanlığımızca Hayvan Bilgi Sistemi içerisinde tek tırnaklı kayıt sistemi modülü kurulmuş olup, 31.12.2019 tarihinden itibaren tüm tek tırnaklı hayvanlar bu sistemde kayıt altına alınmaya başlanmıştır.

Tüm tek tırnaklı hayvanlar 12 aylık tanımlama süresine bakılmaksızın yılsonuna kadar kimliklendirilerek kayıt altına alınacaktır. Yüksek Komiserler Kurulu tarafından kimliklendirilen Safkan Arap ve İngiliz atları, Yönetmelik uyarınca kimliklendirilmiş kabul edilmektedir.

Yönetmeliğin amacı, tek tırnaklıların (at, eşek, katır) kayıt altına alınması, hareketlerinin izlenmesi, tek tırnaklı hastalıklarının etkin kontrolünün sağlanması, ilgili birimlerce sağlık, ıslah ve istatistik kayıtlarının daha düzenli tutulması amacıyla tek tırnaklı hayvancılık işletmelerinin belirlenmesini ve bu işletmelerde bulunan hayvanların tanımlanmasını düzenlemektir.

Söz konusu yönetmelik, her yaş grubunda bulunan tek tırnaklıların bireysel olarak tanımlanmasını, tanımlamada kullanılacak yöntemi, malzeme tipi ve özelliklerini, numaralama sistemine dair teknik özellikleri, tanımlanan hayvanlarla bulundukları işletmelerin ve hayvan sahiplerinin kayıt altına alınmasını, bilgisayar destekli veri tabanının kurulması ve işletilmesini, tanımlanan hayvanlar ve bulundukları işletmelerle ilgili bilgi ve verilerin değişimini, sistemdeki tek tırnaklıların hareketlerinin takip ve kontrollerinin sağlanmasını, tanımlanan hayvanlar ve işletmelerin kontrol ve denetimlerini kapsamaktadır.

Tek tırnaklılar, yönetmelikte belirtilen hükümlere uygun olarak bir kimlik belgesiyle, hayvanın doğumundan itibaren en geç 12 ay içinde, sütten kesilmemiş tay olması halinde hayvan 12 aydan önce doğduğu işletmeyi terk edecekse işletmeyi terk etmesinden önce kimliklendirilerek kayıt altına alınacaktır. Bakanlık, tek tırnaklıların kimliklendirilmesi için izin verilen azami süreyi 6 ay veya doğduğu takvim yılıyla sınırlayabilecektir.

Yönetmeliğe göre kimliklendirilmeyen ve beraberlerinde kimlik belgesi veya veteriner sağlık raporu bulunmayan ya da belgelerinde yanlış bilgileri bulunan tek tırnaklıların hayvan satış yerlerine girişine izin verilmeyecek. Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı kapsamındaki kurumlara ait tek tırnaklılar için Bakanlık tarafından kimliklendirme şartı aranmayacak. Ancak bu kurumlar ulusal ve uluslararası spor müsabakalarına katılmak maksadıyla talep etmeleri durumunda bulundukları yere en yakın kimlik belgesi düzenlemeye yetkili kuruluşa başvurarak tek tırnaklı hayvanlara kimlik belgesi temin edebilecekler.

Yönetmelikte, kimliklerin şekli ve içeriği de yer almakta olup, buna göre, yaşam boyu geçerli olacak tek tırnaklı kimlik belgesinde, hayvanın eşkali, işaret ve nişaneleri kaydedilecek. Belgede, nişane ve işaretlerin çizildiği bir taslak şema ve kimliklendirme detaylarına ilişkin onaylı değişiklikleri açıklayan boş alan da bulunacak.

Yönetmeliğe göre kimliklendirilmeyen ve beraberinde kimlik belgesi veya veteriner sağlık raporu bulunmayan, belgelerinde yanlış bilgi olan tek tırnaklıların hayvan satış yerlerine girişine izin verilmeyecek.